مهران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی بیشتر اوقات میزبان مسافرین برای عبور از مرز زمینی به کشور عراق بوده اما این شهر به دلیل دیدنی های زیبا و مردم خون گرم مقصدی جذاب برای گردشگران محسوب می شود.
به گزارش مدیریت استراتژیک از ایلام، مهران در گذشته منصورآباد نام داشته که در سال ۱۳۰۹ با تصویب فرهنگستان زبان فارسی به نام مهران نامگذاری شد این شهرستان در ۸۵ کیلومتری جنوب غربی مرکز استان واقع شده که بخشی از مناطق گرمسیری محسوب می‌شود. مهران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی بیشتر اوقات میزبان مسافرین برای عبور از مرز زمینی به کشور عراق بوده اما این شهر به دلیل دیدنی‌های زیبا و مردم خون‌گرم مقصدی جذاب برای گردشگران محسوب می‌شود. آثار گردشگری و تاریخی شهرستان مهران:
۱) غار زینه گان: این مکان فوق‌العاده زیبا در ۵ کیلومتری شهر صالح آباد و ۴۵ کیلومتری شهر ایلام واقع شده آب و هوای غار در روزهای گرم و طاق‌فرسای تابستان بسیار خنک و مطبوع بوده به همین منظور غار زینه گان را غار بهشت نیز می‌گویند. با سفر به این منطقه از نهر آب زلال موجود در مسیر که زیر پا در حال حرکت بوده همراه سرسبزی اطراف آن می‌توانید آرامشی بی‌نظیر را تجربه کرد نسیم بهاری آن چهره‌ها را نوازش کرده که انگار قطعه ای از بهشت زمین را نظاره می‌کنید همچنین این مکان در تمام ایام سال به ویژه فصل بهار مقصد تمام کسانی به شمار می‌رود که خواهان لذت بردن از یک آب‌وهوای دلچسب هستند. این غار روباز که بیش از یک کیلومتر طول داشته دارای آب فراوان، دهلیزهای آبگیر، قندیل های متعدد و آبچکان های طبیعی و بسیار زیبا بوده در حالی که دمای هوای صالح آباد در تابستان بیش از ۴۹ درجه بوده اختلاف هوای بیرون و درون غار قابل ملاحظه است در نتیجه هوای داخل غار سرد و مطبوع همچنین احساس لذت بخشی برای گردشگر به همراه دارد.
۲) سنگ نوشته تخت خان: این سنگ نوشته در شهرستان مهران ، بخش صالح آباد روستای بانروشان و در منطقه تخت خان واقع شده و قدمت آن به دوران قاجار و مربوط به حکمرانی غلامرضا خان والی پشت کوه بوده همچنین ظاهر سنگ نوشته به شکل متوازی الاضلاع به ابعاد ۱۹۹*۱۴۵ است و روش حک آن به این صورت بوده که در ابتدا به جهت فراهم نمودن سطح صاف آن را حدود دو سانتیمتر تراش داده‌اند سپس حروف و کلمات را با خط نستعلیق بر روی آن حک کرده‌اند، متن کتیبه بیان کننده شجره نامه والیان و برخی از خدمات عمرانی غلامرضا خان فیلی بوده این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۷۹۹۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
۳) قلعه کنجانچم : این قلعه در ۱۵ کیلومتری شمال شهر مهران در منطقه امیر آباد در میان تنگه ای موسوم به کنجانچم و در نزدیکی رودخانه در سال ۱۳۲۶ ھ.ق به دستور غلامرضا خان ابوقداره آخرین والی پشتکوه به قصد سکونت خاندان والی در فصل زمستان ساخته شده که مقر حکومتی خود در آن قرار داد و برای گرفتن عوارض و مالیات از آن استفاده کرد. پالن این قلعه به صورت مستطیل و دارای ۴ برج دیدبانی بوده که بیشتر شبیه قلعه های نظامی و به شیوه چهار ایوانی با سقف های قوس دار نیم دایره و طاق گهواره ای بنا شده این اثر شامل اتاق های مرتبط به هم، حمام، برج نگهبانی و قسمت مسکونی و دیوان خانه بوده همچنین قلعه سه ورودی داشته و تمام اتاقها به وسیله درهای تودرتو به هم وصل و ارتباط ورودی به تمام اتاقها و حیاط اصلی به وسیله راهروهای پوشیده صورت می‌گیرد نمای خارجی از سنگ تشکیل شده و حمام در پشت ساختمان قرار گرفته این بخش از بنا از سه اتاق ، یک راهرو اختصاصی و خزینه بوده که از طریق کانال و تنبوشه های سفالی آب آن تامین شده است. در طراحی قلعه فضاهای مختلف مورد نیاز مثل استراحتگاه، اندرونی، حرمسرا، اصطبل، سیاه چال، حمام، مطبخ و شاه نشین و هشتی در نظر گرفته شده و سرویس بهداشتی در فضای داخلی برج نگهبانی قرار گرفته تمام مصالح به کار رفته در قلعه تماما بومی و در همان محل تهیه شده این اثر در ۲۲ تیرماه ۱۳۷۹ با شماره ۲۷۴۳ در فهرست آثار باستانی به ثبت رسیده است.
۴) امامزاده علی صالح: علی ابن عبیدالله الاعرج ابن حسین اضغر ابن علی ابن الحسین ابن ابی طالب مشهور به علی صالح یا به گویش محلی (خاصعلی) در شهر صالح آباد واقع شده همسر او ام سلمه دختر بنت عبدالله، دختر عموی او بوده علی صالح از معاصرین جعفر ابن محمد و موسی ابن جعفر امامان ششم و هفتم شیعیان بوده که در زمان خلفای عباسی به ایران کوچ کرده و در زمان علی ابن موسی الرضا (ع) امام هشتم شیعیان در محل صالح آباد به شهادت رسید. این آرامگاه مهمترین زیارتگاه مردم استان ایلام بوده و در طول ایام سال گردشگران زیادی به این مکان مذهبی مسافرت می‌کنند. ۵) امامزاده سید حسن: سید حسن ابن موسی کاظم فرزند امام هفتم شیعیان و برادر امام رضا(ع) در ۲ کیلومتری شهر مهران واقع شده این امامزاده بزرگوار مورد احترام مردم منطقه بوده و همیشه تعداد زیادی از مردم برای زیارت به این محل مراجعه می‌کنند همچنین بنای ساختمان قبلی این امامزاده در زمان قاجار و توسط والی پشتکوه در سال ۱۳۹۸ هجری قمری تجدید بنا ونوسازی شد که با شروع جنگ هشت ساله عراق علیه ایران بنای این امامزاده خسارت زیادی دید که البته در سال های ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۵ به وسیله حج واقاف استان ایلام تعمیر و بازسازی شد.
۶) نقطه ایثار قلاویزان: قلاویزان نامی آشنا برای رزمندگانی است که در دوران ۸ ساله دفاع مقدس در میدان نبرد حضور داشته‌اند این نام که روزگاری کوتاهترین معبر عروج به آسمان و از آن صدها شهید به معراج رسیده‌اند امروزه قلاویزان به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری جبهه و جنگ به شمار می‌رود و میزبان زائران شهداست. قلاویزان در موقعیت جغرافیایی جنوب غربی شهر مهران پس از کوه چک موسی با طول تقریبی ۲۲ کیلومتر در امتداد یالهای دامنه غربی کبیر کوه از سمت شرق به غرب واقع شده بلندترین نقطه قلاویزان قله ۲۲۳ در نزدیک فرورفتگی خط مرزی جنوب مهران (شیار میک سوخته) قرار گرفته است. سایر بلندی‌های مهم قلاویزان تپه های ۲۵۴،۲۴۴، ۲۴۹، ۲۲۵، ۱۷۵ هستند که به صورت نواری هلالی شکل از جنوب شرق تا جنوب غرب مهران گسترش یافته‌اند این منطقه با وجود پستی بلندی های تپه ماهوری شکل از موقعیت مهم نظامی برخوردار بوده به طوری که با استقرار بر روی بلندی‌های اصلی آن کیلومترها دشت، آبادی و شهرهای پیرامون مانند مهران، زرباطیه و بدره در سیطره دید قرار دارد. قلاویزان از آوردگاه های مهم دوران جنگ ایران و عراق به شمار رفته که عملیات‌های مختلفی از جمله والفجر ۳، والفجر ۵ و کربلای یک در این منطقه به وقوع پیوسته همچنین اهمیت این ارتفاعات در این بود که به نوعی نزدیکترین جبهه جنگی به بغداد محسوب می‌شد و بیش از ۶ هزار رزمنده در عملیات‌های مختلف از سراسر ایران در مهران و این منطقه به شهادت رسیدند.
۷) سنگر صدام: این سنگر ۶ متر زیر زمین ساخته شده و جایی که سنگر بتونی صدام در آن قرار گرفته در نوع خود و کاربرد آن به لحاظ نظامی بی نظیر بوده که طبق گفته کارشناسان این سنگر از نظر نظامی در زمان خود از نظر نوع ساخت و جان پناه یکی از اماکن ایمن بوده همچنین این سنگر متشکل از دو قسمت سنگر بتونی و دیدگاه برای دیده‌بانی است. در قسمت دیدگاه نقاط قابل توجهی وجود داشته و به شکل کاملا حرفه ای در زمان خود ساخته شده به طوری که در درون این دیدگاه قسمتی وجود دارد که می‌توان بیرون را دید ولی از بیرون نمی‌توان داخل آن را نگاه کرد این همان مکانی بوده که صدام شاه اردن را به عنوان مهمان ویژه دعوت کرد و با دوربین چگونگی تصرف شهر مهران را نگاه می‌کردند. اما در خود سنگر لشکر ۱۷ زرهی عراق باز هم نکات جالب توجهی وجود داشته که سقف این مکان جوری ساخته شده که به هیچ وجه قابل تخریب نبوده طبق گفته کارشناسان در زمان جنگ یک موشک از پایگاه هوایی دزفول به این مکان پرتاپ می‌شود که فقط کمی از سقف پایین می‌آید و تخریب نمی شود. این سنگر دارای قسمتهای مختلف فرماندهی، سالن کنفرانس، مخابرات و… بوده در قسمت مخابرات سقف های اتاق بوسیله نایلون و چوب پوشیده شده که امکان شنود وجود نداشته باشد. این مکان در زمان باز پس گیری شهر مهران در عملیات های والفجر ۳ و کربلای یک که منجر به آزاد سازی شهر مهران شد به دست رزمندگان افتاد و هم اکنون یکی از پر بازدیدترین مکانهای دفاع مقدس برای کاروانهای راهیان نور بوده است. نکته جالب این سنگر این است که محل استراحت فرمانده طوری طراحی شده بود که اگر اتفاقی برای داخل سنگر افتاد فرمانده از محل خروج اضطراری فرار کند. ۸) منطقه حفاظت شده کولک: منطقه حفاظت شده کولک از مکان های دیدنی به شمار می‌رود که در ۸۰ کیلومتری جنوب غرب شهر ایلام و ۲۰ کیلومتری شمال شهر مهران قرار گرفته این منطقه در حد فاصل رودخانه‌های مرزی کنجانچم و گدارخوش با اکوسیستم‌های کوهستانی و تپه ماهوری واقع شده این منطقه از نظر چرخه زیستی، و وجود حیات وحش، وجود گونه‌های کل، بز، قوچ و میش بسیار حایز اهمیت بوده و موقعیت ممتازی جهت تکثیر گونه‌های باارزش در معرض خطر انقراض دارد، نزدیکی به منطقه نمونه گردشگری زینه گان و شهر زیارتی صالح‌آباد از یک طرف و قرار گرفتن در نوار مرزی با کشور عراق از سوی دیگر از ویژگی‌های ممتاز این منطقه است. یکی از به یاد ماندنی‌ترین خاطره‌های مسافران در مهران علاوه‌بر بازدید از جاهای دیدنی مهران، لذت خوردن غذاهای لذیذ این شهر بوده از مهمترین غذاهای محلی مهران می‌توان به خورشت تره‌کوهی اشاره کرد که این خورشت تره‌کوهی در بسیاری از شهرهای استان ایلام طبخ می‌شود که شباهت بسیاری به قورمه‌سبزی داشته و سبزی آن تره‌کوهی است که مردم محلی از کوه‌های اطراف جمع‌آوری می‌کنند. یکی از مهمترین ملزومات سفر اقامت در مکانی ایده‌آل و مناسب بوده از جمله اقامتگاه‌های شهرستان مهران می‌توان به هتل خلیج فارس در میدان امام شهر مهران اشاره کرد که این هتل با خدمات گسترده خود آماده میزبانی از گردشگران از سراسر دنیا است. پایان پیام/
